De overconcentratie op de Amerikaanse aandelenmarkt zou weleens bijna op zijn hoogtepunt kunnen zijn.

Door tegenvallende economische cijfers is de volatiliteit op de aandelenmarkten de afgelopen weken omhoog geschoten en een aantal van de sterkste dalingen kwamen voor rekening van de AI-techtitanen. Slechts enkele dagen na het rapporteren van een robuuste winstgroei daalde het aandeel van halfgeleidergigant Nvidia in een week tijd met 14% en verloor het $406 miljard aan marktwaarde, het grootste verlies in dollars dat het bedrijf ooit in een week optekende. Ook de aandelen van Microsoft, Meta en Alphabet zijn sinds begin augustus van winst naar verlies gegaan.

De sterke stijging van de volatiliteit komt na een lange periode van dominantie van de 'Magnificent Seven', een groep van megacaptechbedrijven, waarvan er zes actief zijn op het gebied van AI. Al sinds het begin van 2023 zijn vier van deze bedrijven - Nvidia, Microsoft, Alphabet en Meta Platforms - goed voor 43% van het totale Amerikaanse marktrendement (per 30 juni 2024).

Of het nieuws nu goed of slecht was, de aandelenkoersen van deze bedrijven leken alleen maar te stijgen. Maar nu kan één teleurstellend werkloosheidsrapport aanleiding zijn voor een forse daling. “De plotselinge verandering in het sentiment werpt een belangrijke vraag op voor beleggers,” zegt vermogensbeheerder Eric Stern. "Wordt een verschuiving in marktleiderschap het belangrijkste thema in de komende jaren? Of zullen de aandelen van de Magnificent Seven het leeuwendeel van het rendement blijven genereren?”

Een sterke marktconcentratie brengt risico's met zich mee

Zelfs als we rekening houden met de volatiliteit in de zomer, dan nog is de marktconcentratie in de S&P 500 Index gigantisch. De 10 grootste bedrijven in de S&P 500 (waaronder de eerder genoemde techgiganten) waren goed voor maar liefst 34,2% van de totale marktkapitalisatie van de index op 31 augustus 2024.

Het zal beleggers misschien verbazen dat de huidige marktconcentratie aanzienlijk hoger is dan op het hoogtepunt van de dotcomzeepbel in 2000. Maar als we de marktleiders van vandaag vergelijken met die van de tech-bubble in 1999, moeten we dat wel in de juiste context bekijken. Hoewel de waarderingen voor de techgiganten van nu hoog staan, zijn ze aanzienlijk lager dan in de afgelopen periode en worden ze ondersteund door een sterke winstgroei. Zo is de winst van Nvidia meer dan verdubbeld ten opzichte van het jaar ervoor en sloot het het kwartaal dat eindigde op 31 juli af op 16,6 miljard dollar.

Dat neemt niet weg dat een hoge concentratie een hoger risico voor de portefeuilles van beleggers met zich mee kan brengen. De tech-koplopers van nu kunnen kwetsbaar zijn vanwege regelgevingsrisico's en technologische problemen en omdat de weg naar AI-rendement mogelijk meer tijd kost dan verwacht.

“Er is ook sprake van een soort kringloop in de winstgroei van de Magnificent Seven, omdat ze elkaar tot op zekere hoogte financieren,” zegt Stern. Zo was ongeveer de helft van de winst van Nvidia in het laatste kwartaal afkomstig van vier bedrijven.

Eerste tekenen van marktrotatie

Zelfs voor de scherpe uitverkoop van de markt begin augustus waren er al tekenen van een bredere marktparticipatie. Als we kijken naar de belangrijkste stijlen en geografische indices, zien we dat tot nu toe in het derde kwartaal dividendbetalers, waardebedrijven en internationale aandelen allemaal beter presteerden dan de S&P 500 als geheel. En de MSCI EAFE Index, een brede graadmeter voor internationale aandelenmarkten, is veel minder geconcentreerd dan de Amerikaanse markt.

“Vanuit de marktomgeving kregen we signalen dat er maar een paar Amerikaanse megacapbedrijven terecht een hoge waardering had,” zegt vermogensbeheerder Gerald du Manoir. “Maar internationaal zijn er in allerlei sectoren bedrijven die uitstekende resultaten boeken en een sterke, betrouwbare cashflow hebben en goede winstverwachtingen. Ik denk dat beleggers steeds meer mogelijkheden beginnen te zien.”

De Duitse softwareontwikkelaar SAP bijvoorbeeld, waarvan werd aangenomen dat die achterbleef toen Amerikaanse hyperscalers overstapten op de cloud, is inmiddels met succes overgestapt op de cloud en heeft zijn activiteiten kunnen uitbreiden door zijn aanbod te vereenvoudigen. “De markt was er niet gerust op dat SAP zou kunnen leveren, maar het is het bedrijf gelukt en het aantal klanten is enorm gegroeid”, zegt du Manoir. “Soms zijn het de gewone dingen die het verschil maken.”

Buiten de techsector spelen bedrijven als de Franse straalmotormaker Safran in op de wereldwijd groeiende vraag naar vliegreizen. Het bedrijf haalt ook terugkerende inkomsten uit service- en onderhoudscontracten voor de motoren.

Focus op winst, kasstroom en dividend

Bij veel techgiganten is de winst flink gestegen. Maar bij verschillende bedrijven in andere sectoren zien we een verrassend sterke groei, ook bij bedrijven die in het verleden dividend hebben uitgekeerd. Zo boekten de nutsbedrijven in het tweede kwartaal een stijging van de winst met 21% ten opzichte van een jaar eerder, het hoogste groeipercentage van de 11 sectoren in de S&P 500. De S&P 500 Utilities Index, een graadmeter van de grootste Amerikaanse nutsbedrijven, steeg in 2024 tot 9 september met 21% en presteerde daarmee beter dan de 14% winst van de S&P 500 en de 19% winst van de S&P 500 Information Technology Index.

“Ik denk dat we steeds verder zullen afstappen van een zeer krappe Amerikaanse aandelenmarkt”, zegt vermogensbeheerder Caroline Randall. "Ik verwacht dat beleggers zich steeds meer zullen richten op bedrijven die zich richten op groeithema's voor de lange termijn, die een vrije cashflow op de korte termijn genereren en dividend uitkeren. En nu de Amerikaanse Federal Reserve van plan is om de rente te verlagen, staan we misschien aan het begin van een hernieuwde focus op dividend.”

Het Britse biofarmaceutische bedrijf AstraZeneca heeft bijvoorbeeld zwaar geïnvesteerd in research en development om verschillende vormen van kanker, hart- en vaatziekten en nieraandoeningen te kunnen behandelen. Het bedrijf keert al tientallen jaren dividend uit en verhoogt dit ook regelmatig.

Op zoek naar de marktleiders van de toekomst

Zullen de huidige techgiganten blijven domineren of zal er een nieuwe groep bedrijven opstaan als marktleiders? “We kunnen niet zomaar het potentieel van de huidige techgiganten om aan de top te blijven, buiten beschouwing laten,” zegt Stern. "Maar op de korte termijn staan al deze bedrijven bloot aan waarderingsrisico's en aan allerlei bedrijfsrisico's. Daarom zoek ik naar evenwicht in mijn portefeuilles en kijk ik naar mogelijkheden in een breed scala aan sectoren, waaronder technologie, gezondheidszorg en industrie."

Binnen de industriële sector bijvoorbeeld hebben bedrijven als TransDigm, producent en ontwerper van onderdelen voor de lucht- en ruimtevaart, geprobeerd in te spelen op de sterk stijgende vraag wereldwijd naar vliegreizen. Ook GE Aerospace, voorheen een concern met belangen in media, energie en gezondheidszorg, heeft zichzelf gereorganiseerd en legt zich nu toe op de productie van straalmotoren.

De marktleiders van vandaag zijn tenslotte niet per se de marktleiders van de toekomst. Als we kijken naar de top 10 van grootste bedrijven op basis van marktkapitalisatie aan het begin van de afgelopen vier decennia, zien we dat deze vaak in de 10 jaar erna relatief bescheiden rendementen boekten. Zullen de huidige megacaps ten onder gaan? “Niet per se,” zegt Stern. “Maar ik ben vooral op zoek naar de marktleiders van de toekomst.”