Iedereen heeft het graag over het weer - ook het management van grote bedrijven wereldwijd. De laatste tijd wordt er tijdens de kwartaalgesprekken met beleggers van Amerikaanse S&P 500-genoteerde bedrijven meer dan ooit aandacht besteed aan gebeurtenissen die verband houden met het weer. Eind 2023 stelde Barclays Research vast dat “extreem weer” ongeveer 40% vaker zou voorkomen dan in 2022, waarbij de nadruk vooral lag op bosbranden.   In 2023 waren er 28 extreme weersomstandigheden in de VS - ruim twee keer zoveel als tien jaar geleden.

Van lichte motregen tot stortbui: Extreem weer komt steeds vaker voor in de VS

Van bosbranden in Noord-Amerika en Europa tot overstromingen in Azië, extreem weer heeft ingrijpende en uiteenlopende gevolgen voor de financiële resultaten en vooruitzichten van veel bedrijven en sectoren. In dit artikel bespreken onze beleggingsspecialisten hun meest recente inzichten, waarbij we vooral kijken naar nutsbedrijven, de verzekeringsbranche, hospitality en logistiek, en ook naar de impact op de toeleveringsketens.

Nutsbedrijven: Een kruitvat vol hittegerelateerde risico's

“Voor nutsbedrijven in de VS is het investeringsrisico dat samenhangt met extreme weersomstandigheden veel groter dan zo'n twintig jaar geleden,” zegt equity investment analyst Dominic Phillips. “Vooral door het risico op bosbranden veranderen de rendementsprofielen en credit spreads voor bepaalde bedrijven fundamenteel.”

In Californië en andere staten waar veel bosbranden voorkomen, heeft de sector de afgelopen jaren miljarden dollars gestoken in procederen vanwege wettelijke aansprakelijkheid.  Dominic verwacht dat nutsbedrijven met een hoog risico op bosbranden hun kosten voor eigen vermogen verder zullen zien stijgen. “Als er verder niets verandert, kun je als belegger in aandelen op basis van de huidige regelgeving er redelijkerwijs van uitgaan dat nutsbedrijven die zijn blootgesteld aan bosbranden dat extra risico zullen compenseren,” aldus Dominic.

“Het tegengaan van bosbranden is voor een aantal van de Amerikaanse credits in mijn portefeuille een belangrijke onderscheidende factor geworden,” stelt fixed income investment analyst Julian James. “Als ik zie dat een bedrijf veiligheidstechnologie gebruikt en een belangrijk deel van de distributieleidingen in gebieden met een hoog risico op bosbranden ondergronds aanlegt, dan trekt dat mijn aandacht.”

Naast bosbranden kan extreme hitte ook andere desastreuze gevolgen hebben. Door de stijgende temperaturen is er ook, al dan niet direct en veelal op complexe wijze, een grotere kans op andere risico's. Bij extreme hitte kan er bijvoorbeeld een tekort aan water ontstaan en kan de vraag naar elektriciteit de pan uit rijzen. Ons Environment, Social and Governance (ESG)-team beseft maar al te goed dat dit soort situaties een grote impact kan hebben op nutsbedrijven en heeft daarom onderzoek gedaan naar de blootstelling aan waterstress van een aantal Europese bedrijven.

Elektriciteitsbedrijven zijn een van de grootste zakelijke gebruikers van water. Van oudsher is waterkracht - waarvoor een toereikende en vrij stromende zoetwatervoorziening een belangrijke voorwaarde is - goed voor meer dan 10% van de totale inkomsten van de Europese sector. Door de droogte van de afgelopen tijd draaiden de waterkrachtcentrales onder hun optimale capaciteit en lagen de reservoirs voor langere tijd ver onder de historische niveaus.

Verminderde bedrijfscapaciteit, tijdelijke sluitingen en aanpassingen om de bevoorrading op peil te houden hebben een zware tol geëist van de winst. Zo meldde het Portugese elektriciteitsbedrijf EDP over de eerste zes maanden van 2022 een halvering van zijn waterkrachtproductie als gevolg van ernstige droogte, waardoor de winst met €184 miljoen daalde. Als we nu doorspoelen naar medio 2023, dan zien we dat het niveau van de reservoirs zich heeft hersteld tot 80% (boven het historisch gemiddelde), en dat ook de productie sterk is toegenomen.

“We vonden bij een aantal van de grotere Europese nutsbedrijven een aanzienlijke blootstelling aan risico's door waterstress,” zegt ESG-analist Tom Crocker. “Het geeft een kwetsbaarheid aan voor de activiteiten en inkomsten in de toekomst en het is van cruciaal belang om daar rekening mee te houden naast andere, meer traditionele financiële analyses.”

Verraderlijke wateren: Europese nutsbedrijven hebben te maken met zware waterstress

Herverzekeraars en verzekeraars: Donkere wolken pakken zich samen

Is de premie voor uw inboedelverzekering gestegen of kost het u meer moeite om de dekking te krijgen die u wilt? Als dat zo is, heeft dat misschien voor een deel te maken met extreem weer. Verzekeringsmaatschappijen proberen zich tegen natuurrampen te verzekeren bij herverzekeraars, omdat ze bij orkanen, overstromingen en bosbranden soms forse bedragen moeten uitkeren aan hun klanten. Door het grote aantal extreme weersomstandigheden zijn herverzekeraars helaas genoodzaakt om de tarieven te verhogen of zelfs om bepaalde risico's niet langer te dekken. Een aantal verzekeraars heeft nu hetzelfde gedaan.

De kosten voor herverzekering zijn sterk gestegen. Herverzekeringsmakelaar Gallagher Re constateerde bijvoorbeeld dat bij de halfjaarlijkse verlengingsronde in 2023 het standaard herverzekeringspercentage in de VS (verhouding tussen de betaalde premie en het potentieel te verhalen verlies) tot wel 50% steeg voor polissen waar eerder claims waren ingediend voor natuurrampen.

In Europa waren de tariefverhogingen tot nu toe relatief bescheiden: ongeveer 10%. Gezien de hittegolven, stormen, bosbranden en overstromingen van de afgelopen jaren heeft een aantal vertegenwoordigers uit de verzekeringsbranche al aangegeven dat een forse tariefstijging zeker niet kan worden uitgesloten.

“Door de toegenomen verliezen als gevolg van natuurrampen is de internationale herverzekeringsmarkt ingrijpend veranderd,” zegt equity investment analyst Rob Grube. Hierdoor is het voor inflatie gecorrigeerde gemiddelde verzekerde verlies van de sector over een periode van tien jaar  in de afgelopen vijf jaar verdubbeld.  Meer dan de helft van de stijging is het gevolg van zware hagelbuien, bosbranden en andere bijkomende gevaren. “De betaalbaarheid en beschikbaarheid van onroerendgoedverzekeringen zal in de nabije toekomst waarschijnlijk problematisch blijven.”

Fixed income investment analyst Mandeep Saini is het daarmee eens: “Ik denk dat het voor sommige particuliere verzekeraars moeilijk zal worden om zich staande te houden bij extreme weersomstandigheden. Door de recente verliezen als gevolg van wind- en hagelstormen zijn de kapitaalratio's lager en is er minder ruimte om de tarieven te verhogen. Hierdoor is de rating onder druk komen te staan en is de noodzaak voor bedrijven om hun activiteiten beter aan te passen aan deze nieuwe realiteit nog groter geworden. Sommige bedrijven kiezen er dan ook voor om uit bepaalde regio's of markten te stappen.” 

Anderhalf keer zoveel verlies: Recordverliezen liggen zo'n 50% boven het gemiddelde

Toerisme & de reissector: Van zandverstuivingen in Europa tot turbulentie in de VS

In de VS is de luchtvaart het zwaarst getroffen door het weer, na een aantal zware stormen van eind 2022 tot medio 2023. Zo liet Alaska Airlines weten dat alleen al het slechte weer in het vierde kwartaal van 2022 het bedrijf bijna 45 miljoen dollar aan gederfde inkomsten “kostte”.

“Ik sta versteld van de grote volatiliteit als gevolg van factoren die buiten de invloedssfeer van het management van luchtvaartmaatschappijen liggen, zoals extreme weersomstandigheden, onvoorspelbaar gedrag van concurrenten, krapte op de arbeidsmarkt, olieprijzen, oorlogen en terroristische aanslagen,” zegt Cheryl Frank, equity portfolio manager bij Capital Group. “Het geeft nogmaals aan hoe belangrijk een sterke balans is.”

Ongeveer op het moment dat die stormperiode in Noord-Amerika ten einde liep, stelde de Europese Commissie vast¹ dat “toenemende klimaatrisico's, zoals blijkt uit de extreme weersomstandigheden en ongekende bosbranden en overstromingen in de zomer [2023] ... een schaduw werpen op de vooruitzichten” voor het Europese toerisme en de economie in het algemeen. Griekenland was een van de landen die het zwaarst werden getroffen. Om een voorbeeld te noemen: door de bosbranden die in juli 2023 het eiland Rhodos teisterden, moesten bijna 8.000 toeristen de accommodaties van TUI Group verlaten; de in Duitsland gevestigde reisorganisatie gaf aan dat ze verwachtte dat de resultaten over het hele jaar met €25 miljoen zouden dalen. Naar aanleiding van het steeds vaker voorkomen van verstoringen overwegen reisorganisaties om een verzekering in te voeren voor toeristen die naar locaties reizen waar er een risico is op klimaat- en weersgerelateerde verstoringen.

Warm welkom/niet welkom: Verschuiving van vraag in toerisme in een warmer Europa

Logistiek: Extra aandacht voor welzijn en productiviteit van medewerkers als temperaturen stijgen

Uit een analyse van letselgegevens van werknemers die door de Amerikaanse Occupational Safety & Health Administration (OSHA) zijn verzameld, blijkt dat bezorgers en magazijnmedewerkers het meest last hebben van extreme hitte.

Als dit niet wordt tegengegaan, dan eist extreme hitte een zware tol van de productiviteit. Zo stelde een wetenschappelijk onderzoek² dat blootstelling aan hitte wereldwijd tot een productievermindering leidt van zo'n 300 miljard dollar per jaar. Hittestress stelt werkgevers ook bloot aan juridische risico's - vooral nu OSHA nieuwe regels en richtlijnen heeft voorgesteld op staats- en federaal niveau. Door de nieuwe normen die zijn vastgelegd in de federale richtlijn “Working in Outdoor and Indoor Heat Environments” heeft OSHA meer mogelijkheden om extra veiligheidsmaatregelen af te dwingen bij (extreme) hitte.

Daarom worden gezondheids- en veiligheidsproblemen in verband met hittegerelateerde ziekte steeds belangrijker voor e-commerce en logistieke bedrijven in het bijzonder. Zo heeft een Amerikaans logistiek bedrijf al toegezegd er in 2024 voor te zorgen dat alle bestelauto's die het voor zijn wagenpark aanschaft, uitgerust zijn met airco om te voorkomen dat medewerkers teveel last hebben van de hitte. Werkgevers zullen steeds meer rekening moeten houden met de impact van hogere koel- en brandstofkosten, wettelijke aansprakelijkheid en mogelijk productiviteitsverlies in risicovolle omgevingen.

“Ik verwacht dat de aanpak van hittestress steeds belangrijker zal worden voor de bedrijfsresultaten van transport- en opslagbedrijven,” zegt Wesley Phoa, solutions portfolio manager bij Capital Group. “Natuurlijk zijn er hogere energiekosten voor koeling, maar ik ben benieuwd welke bedrijven de grote investeringen zullen doen die nodig zijn om de productiviteit op peil te houden, wettelijke risico's tot een minimum te beperken en arbeidsverhoudingen te verbeteren.”

Tot slot: Een weeralarm voor toeleveringsketens?  

Naast de sectorspecifieke effecten die we al hebben besproken, denk ik dat beleggers er verstandig aan doen om goed te kijken wat de impact is van extreem weer op toeleveringsketens, niet alleen in 2024, maar ook daarna.

Bij aanhoudende droogte kunnen bijvoorbeeld allerlei sectoren die afhankelijk zijn van de zeescheepvaart voor de aanvoer van grondstoffen of het vervoer van producten, ernstig worden verstoord. Volgens de Verenigde Naties is droogte de laatste twee decennia een derde vaker voorgekomen voor en zullen droogteperiodes in de toekomst nog langer aanhouden.³ We hebben de afgelopen jaren maar al te vaak gezien welke gevolgen dit kan hebben.

In 2022 was het gemiddelde waterpeil in sommige delen van de Yangtze in China met ongeveer de helft⁴ gedaald, waardoor er grote vertragingen ontstonden in de scheepvaart op een traject waar jaarlijks drie miljard ton vracht wordt vervoerd. Bovendien was er door de verminderde waterkrachtcapaciteit maar een beperkte energielevering aan auto-onderdelen- en chipfabrikanten, waardoor de toeleveringsketens nog eens verder werden verstoord. Recent duidde de Panama Canal Authority de droogte van eind 2023 en begin 2024 nog aan als de ergste droogte in de regio in ruim 70 jaar. De droogte veroorzaakte “files” van grote containerschepen die onder meer brandstof, fruit, iPhones en wijn vervoerden. Weergerelateerde verstoringen in het Panamakanaal, dat de Atlantische en Stille Oceaan met elkaar verbindt, hadden vooral gevolgen voor de wereldhandel in een periode waarin er verhoogde veiligheidsrisico's waren voor het Suezkanaal - een andere belangrijke doorgang in de internationale handelsroutes over zee.

Beleggers, regelgevers en overheden lijken het er steeds meer over eens te zijn dat extreem weer een steeds groter probleem wordt. Uit de standpunten van bijna 1.500 wetenschappers, bestuurders en overheidsfunctionarissen concludeerde het World Economic Forum in 2024 dat extreem weer de grootste zorg is voor de komende tien jaar en het Forum waarschuwde dat extreme weersomstandigheden de komende 10 jaar waarschijnlijk nog extremer zullen worden.

Als langetermijnbeleggers zien we ook dat extreme weersomstandigheden - vaak veroorzaakt of verergerd door klimaatverandering - aanzienlijke, uiteenlopende en nieuwe financiële en regelgevingsrisico's met zich meebrengen.

Sommige bedrijven zijn zich nog niet bewust van de naderende storm. Andere “pakken nu al hun paraplu erbij”. Het is allesbehalve gemakkelijk om uit te maken welke bedrijven de komende jaren en decennia het beste door extreem weer zullen navigeren. Het is echter zonneklaar dat er op dit vlak nog diepgaand fundamenteel onderzoek nodig is.