Capital Ideas^TM

Volgens Alan Greenspan, voormalig voorzitter van de Federal Reserve, is de inflatie onder controle als consumenten hier geen rekening mee hoeven te houden als ze iets kopen.

Het is nu een jaar en acht maanden geleden dat de Fed de renteverhogingscyclus inzette en de inflatie houdt mensen nog steeds bezig. De prijzen zijn nog steeds erg hoog: de Amerikaanse consumentenprijsindex (CPI) steeg in september met 3,7% ten opzichte van een jaar geleden.

Veel beleggers zijn bang dat het laatste stuk naar de 2% inflatiedoelstelling van de Fed een pittige opgave zal worden. Maar er zijn ook signalen dat de prijzen fors gaan dalen en volgens Jared Franz, econoom bij Capital Group, "zou de zeer gewenste inflatiebaby van 2% wel eens eerder kunnen komen".

Want ook al is er een recessie voorspeld, de Amerikaanse economie en arbeidsmarkt groeien nog steeds.

Torenhoge rente daalt

“Het inflatieverhaal ziet er vandaag heel anders uit dan in 2022, en dat heeft een goede reden: de huurprijzen zijn minder sterk gestegen,” aldus Franz. “En wat de huurprijzen doen, zien we uiteindelijk ook terug in de inflatie.” Het is dus niet zo vreemd dat economen hun CPI-prognose baseren op de huurverwachtingen. Als de Fed haar doelstelling wil realiseren, betekent dit concreet dat de huurverhogingen moeten worden teruggebracht tot 4%.

Dat cijfer van 4% komt nu dichter in beeld. Als we kijken naar de huurcomponent van de Amerikaanse CPI, zien we dat de stijging van de huurprijzen nu zo'n 5,9% bedraagt. Dit is een sterke afname van de 9,1% die in juni 2022, in de nasleep van de pandemie, werd genoteerd. Uit huurgegevens van vastgoedbedrijf Zillow, dat de huurprijs van nieuwe huurovereenkomsten vergelijkt, blijkt dat de huur zelfs nog minder hard stijgt, namelijk met 3,2%.

Het kan enkele maanden duren voordat de lagere huurprijzen - zoals bijgehouden door Zillow en andere websites - doorwerken in de CPI. Franz: “Er zijn misschien wat hobbels, maar het gaat de goede kant op met de huurprijzen.”

Tegelijkertijd is de arbeidsproductiviteit, het kengental dat de gemiddelde arbeidsprestaties van werknemers weergeeft, weer gestegen. In de afgelopen vier kwartalen gaven gegevens van het Amerikaanse Bureau of Labor and Statistics aan dat de arbeidsproductiviteit is gestegen tot 1,2% en dat de stijging van de arbeidskosten per eenheid product is teruggebracht tot 2,5%. “Dit soort patronen zie je wanneer een economie weer aantrekt,” stelt Franz. Een hogere productiviteit en minder snel stijgende arbeidskosten per eenheid product zorgen voor een neerwaartse druk op de inflatie.

En aangezien de grondstoffenprijzen stabiel zijn vanwege de bescheiden groei in China is het volgens Franz goed denkbaar dat de inflatie tegen het einde van 2024 op 2% uitkomt. Dat is eerder dan de mediaanverwachting van de Fed van 2,5% nominale inflatie en 2,6% kerninflatie. De favoriete graadmeter van de Fed voor het becijferen van de inflatie is de kernindex van de persoonlijke consumptieve bestedingen, waarin voedsel en gas niet zjn inbegrepen, die over het algemeen nauw aansluit bij de kern-CPI.

Wat gebeurt er als de inflatie boven de 2% blijft hangen?

Franz: “Als de inflatie stabiel blijft op 3%, is dat volgens mij een teken dat de prijzen voor een groot aantal goederen weer stijgen.” Dat scenario ligt echter om meerdere redenen niet voor de hand.

Zo is er niet langer sprake van disruptief ingrijpen, zoals tijdens de pandemie, met de snelle toename van de geldhoeveelheid (M2). De geldomloop is met 3,7% gedaald, van een piek van 21,7 biljoen dollar in juli 2022 naar 20,9 biljoen dollar in augustus 2023. M2 omvat contant geld, munten, deposito's op betaalrekeningen, spaarrekeningen en geldmarktfondsen. “Er is veel minder geld beschikbaar voor goederen en diensten, wat er volgens mij op duidt dat de inflatie verder zal dalen,” zegt Franz.

We moeten ook niet vergeten dat het streefcijfer van 2% van de Fed geen harde doelstelling is maar eerder een gemiddelde over een langere periode, die in augustus 2020 zonder al te veel tamtam werd aangekondigd. Wanneer het streefcijfer voor de inflatie in beeld komt, kan dit een positief effect hebben op Amerikaanse aandelen en obligaties. Historisch gezien was het rendement voor aandelen en obligaties positief wanneer de inflatie tussen de 0% en 6% lag, waarbij het beste rendement voor aandelen werd behaald bij een inflatie tussen de 2% en 3%. Maar resultaten uit het verleden zijn natuurlijk niet indicatief voor de toekomst.

Het conflict tussen Israël en Hamas is ook een punt van aandacht, aangezien een aanhoudende stijging van de energieprijzen een hoger risico kan inhouden voor de inflatieverwachtingen. Als de inflatie weer toeneemt, zou volgens Franz de Fed onder druk kunnen komen te staan om de rente voor langere tijd hoog te houden.

De Fed heeft hard aan haar geloofwaardigheid gewerkt, dus het ligt niet voor de hand dat ze van inflatiedoelstelling zal veranderen bij haar verdere inspanningen om de financiële stabiliteit te bevorderen.

Kunnen we 2% inflatie bereiken zonder een harde landing?

Het is allemaal de schuld van de Amerikaanse consument. Met een werkloosheidscijfer dat in bijna 50 jaar nog nooit zo laag is geweest, te weten 3,8%, ligt er nog steeds een recessie op de loer omdat consumenten de sombere groeiverwachtingen blijven overtreffen. Door de hoge rente is de economie onder druk komen te staan, maar dat gold alleen voor bepaalde sectoren en die werden ook niet allemaal op hetzelfde moment getroffen. Maar de recente stijging van de langetermijnrente roept natuurlijk wel de nodige vragen op over de totale schuldenlast van de overheid en over hoe lang consumenten de economie nog draaiende kunnen houden.

De grootschalige stimuleringsmaatregelen tijdens de pandemie zorgden voor een tijdelijke lastenverlichting voor veel huishoudens en de overheid besteedde meer geld aan schone energie via belastingvoordelen, subsidies en leninggaranties. Maar zullen de consumentenbestedingen stagneren als de studieleningen, na een jarenlange pauze, in oktober weer moeten worden afgelost?

Consumenten hebben hun spaartegoeden uit de coronajaren grotendeels opgebruikt, maar de recente loonstijgingen zullen naar verwachting direct leiden tot hogere bestedingen. Het hervatten van de aflossing van studieschulden zal waarschijnlijk een minimale impact hebben. Volgens de Federal Reserve Bank of New York zullen mensen met een lening gemiddeld 56 dollar per maand minder gaan uitgeven.

Tegelijkertijd “zullen overheidsbestedingen voor bepaalde sectoren, zoals industriële producten, de komende vijf jaar verder bijdragen aan het herstel,” aldus Franz. De stimuleringsmaatregelen die ten tijde van de pandemie zijn genomen, kunnen ook daarna nog effect hebben.

Het komt er op neer dat de Amerikaanse overheid de economie waarschijnlijk zal blijven stimuleren in de vraag naar goederen en diensten. Hierdoor kan de arbeidsmarkt op peil blijven en een recessie worden voorkomen. Het aantal banen is fors gestegen, in september zijn er 336.000 banen bijgekomen.

“Zolang er maandelijks meer dan 120.000 banen bijkomen, blijft de economie draaien,” concludeert Franz. “Ik zie de economische toekomst zeker niet somber in, omdat de arbeidsmarkt het zo goed doet en ik denk dat de VS het komende jaar kan uitkomen op een 2% groei van het BBP.